İyi Parti Kalkınma Politikaları Başkanı Prof. Dr. Ümit Özlale, Merkez Bankası’nın yeni KKM kararını “Ekonomi yönetimi bu kararlarla ‘Cumhurbaşkanı’na çaktırmadan faizleri artırma’ yaklaşımına devam ediyor.” ifadeleriyle değerlendirdi.
Ümit Özlale, sosyal medya hesabından TCMB’nin Türk lirası mevduatları artıracak, Kur Korumalı Mevduat’ı (KKM) azaltacak düzenlemeye gitmesini değerlendirdi. “Ekonomi yönetimi KKM’den çıkışta ilk adımı attı” diye yazan Özlale, şu ifadeleri kullandı:
“Peki bu kararın olası sonuçları ne olacak?
Mevduat faizleri yükselecek. Peki, ne kadar yükselecek? İşte orada ticari kredilerin üzerindeki faiz sınırlaması önemli. Eğer bu sınırlama kalkmazsa, bankaların önereceği mevduat faizleri de sanıldığı kadar yüksek olmayacak.
Aslında burada bir açmaz da var: Eğer ticari kredi faizlerinin üzerindeki sınırlama kalkmazsa, bankalar yüksek mevduat faizi öneremeyecek, KKM sahibi de dövizi daha fazla talep edecek ve kur üzerinde bir baskı oluşacak. Sınırlama kalkarsa, ticari kredi faizleri yükselecek ve krediyle dönen şirketler önemli bir maliyetle karşılaşacak.
DTH üzerindeki ZK artırılmış olsa da her koşulda dövize (özellikle de hard currency) olan talep artacak.
Bu kararlarla bankalar devlet tahvillerine yönelecekleri için tahvil fiyatları artacak, faizleri düşecek. Tahvil faizlerindeki düşme ise sınırlı olur.
Şunu da not etmek gerekiyor: Ekonomi yönetimi bu kararlarla ‘Cumhurbaşkanı’na çaktırmadan faizleri artırma’ yaklaşımına devam ediyor. Faizleri Merkez Bankası politika faizinden ibaret sayan Cumhurbaşkanı’nı kızdırmadan enflasyonun çok altında seyreden ve sürdürülebilir olmayan faizleri normalleştiriyor.”
Ne olmuştu?
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası, Türk lirası mevduatları artıracak, Kur Korumalı Mevduat’ı (KKM) azaltacak düzenlemeye gitti. Sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM’ye dönüşüm hedefi uygulamasına ve TL payına göre ilave/indirimli menkul kıymet tesis uygulamasına son verildi. Karara göre döviz mevduatına uygulanan zorunlu karşılık oranları artırıldı.
Vadesiz ve 1 aya kadar vadeli döviz hesapları için zorunlu karşılık oranı yüzde 29; 3 ay, 6 ay ve 1 yıla kadar vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 25; 1 yıl ve daha uzun vadeli döviz hesabı zorunlu karşılık oranı yüzde 19 oldu. Merkez Bankası, bankaların menkul kıymet tesisi uygulamasında da değişiklik yaptı. Değişikliğe göre, vadesi gelen kur korumalı mevduat hesaplarını standart TL mevduata dönüştürme hedefi getirildi. Bu konudaki kriterleri tutturamayan bankalar ek menkul kıymet tesisine mecbur olacak.